Ngành bao bì tại Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh thị trường toàn cầu đang mở rộng và nhu cầu tiêu dùng gia tăng. Ngành bao bì, đặc biệt là bao bì nhựa và giấy, đang là lĩnh vực thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước, nhờ vào những dự báo tăng trưởng ấn tượng trong những năm tới. Tuy nhiên, với những lợi thế đáng kể, ngành bao bì Việt Nam cũng đang đối mặt với không ít thách thức, đặc biệt là vấn đề môi trường và sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ quốc tế.
Tăng trưởng mạnh mẽ tạo ra nhiều cơ hội cho Ngành bao bì giấy
Dự báo của Market Research Future chỉ ra rằng thị trường bao bì nhựa toàn cầu sẽ tăng trưởng với tốc độ CAGR 3,6% trong giai đoạn 2023-2030, trong khi bao bì giấy sẽ đạt mức tăng trưởng 4,7%. Tại Việt Nam, thị trường bao bì giấy có thể đạt 4,14 tỷ USD vào năm 2029, tăng trưởng 9,73% mỗi năm, nhờ vào nhu cầu gia tăng từ các ngành thực phẩm, đồ uống, và sự mở rộng của các định dạng bao bì thân thiện với môi trường.
Ngành bao bì tại Việt Nam hiện có khoảng 14.000 doanh nghiệp, trong đó 9.200 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bao bì nhựa. Tốc độ phát triển này đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư quốc tế.
Bài toán môi trường và áp lực từ quy định toàn cầu
Mặc dù ngành bao bì Việt Nam đang tăng trưởng nhanh chóng, nhưng vấn đề lớn nhất mà ngành phải đối mặt là rác thải nhựa và các quy định môi trường ngày càng nghiêm ngặt từ các thị trường phát triển. Mỗi năm, Việt Nam thải ra 1,8 triệu tấn rác nhựa, trong đó chỉ 27% được tái chế.
Đặc biệt, các thành phố lớn như Hà Nội và TPHCM thải ra khoảng 80 tấn rác nhựa mỗi ngày, nhưng tỷ lệ tái chế rất thấp. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn tạo ra áp lực lớn đối với các doanh nghiệp bao bì, đặc biệt khi họ xuất khẩu sản phẩm ra các thị trường quốc tế.
Các quy định khắt khe về bao bì thân thiện môi trường ở các thị trường phát triển như EU và Mỹ đang trở thành một yếu tố quyết định sự tồn tại của các doanh nghiệp xuất khẩu. Các công ty như Thái Lan đã nhanh chóng thích nghi và đáp ứng yêu cầu về bao bì xanh, trong khi một số doanh nghiệp Việt Nam lại gặp khó khăn trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn này. Điều này đã khiến một số doanh nghiệp mất thị phần và đơn hàng vào tay các đối thủ nước ngoài.
Chuyển mình mạnh mẽ hướng đến sản xuất xanh
Trước những thách thức này, ngành bao bì Việt Nam đang bắt đầu thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là trong việc áp dụng các giải pháp bao bì tái chế và thân thiện với môi trường. Coca-Cola và Unilever là hai ví dụ điển hình với việc sử dụng bao bì tái chế 100%, góp phần giảm thiểu lượng nhựa nguyên sinh và bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có đủ tiềm lực tài chính và công nghệ để thực hiện chuyển đổi này. Sự thiếu hụt nguồn lực và sự thiếu hụt đội ngũ kế thừa đang khiến nhiều doanh nghiệp bao bì Việt Nam gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động và phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, một xu hướng đáng chú ý là việc các doanh nghiệp bao bì và in ấn Việt Nam bị “hút” bởi các nhà đầu tư ngoại. Hiện nay, hơn 1/3 doanh nghiệp in ấn bao bì ở Việt Nam đã thuộc về các công ty nước ngoài, với hàng trăm công ty khác đang nghiên cứu thị trường và có kế hoạch gia nhập. Điều này đặt ra câu hỏi về khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp bao bì Việt Nam khi đối mặt với các đối thủ mạnh từ các quốc gia khác.
Tương lai nào cho ngành bao bì Việt Nam?
Với các xu hướng toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng và các yêu cầu môi trường ngày càng khắt khe, ngành bao bì Việt Nam sẽ cần phải đầu tư mạnh vào công nghệ, cải thiện chất lượng sản phẩm và duy trì chiến lược phát triển bền vững. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần chú trọng xây dựng các hệ thống sản xuất xanh và nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Dù đối mặt với nhiều thử thách, ngành bao bì Việt Nam vẫn có tiềm năng lớn để phát triển, nhất là khi thị trường bao bì xanh đang ngày càng mở rộng. Tuy nhiên, để không bị bỏ lại phía sau, các doanh nghiệp trong ngành cần phải chủ động nắm bắt cơ hội, đầu tư vào đổi mới sáng tạo và xây dựng chiến lược phát triển bền vững, vừa đáp ứng nhu cầu thị trường, vừa góp phần bảo vệ môi trường cho các thế hệ mai sau. (Nguồn: CafeF)
Xem thêm: Giải pháp quản trị nguồn lực doanh nghiệp đặc thù cho ngành Bao bì – In ấn