Ngành công nghiệp điện tử Việt Nam đang đứng trước một cơ hội lớn để gia nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong bối cảnh thị trường quốc tế biến động và các nhà đầu tư chuyển hướng sang các thị trường thứ ba, sự thay đổi trong chuỗi cung ứng toàn cầu đang tạo ra một cú hích mới. Đây chính là thời điểm quan trọng để các doanh nghiệp điện tử Việt Nam không chỉ mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khó tính mà còn có cơ hội nâng cao năng lực sản xuất, quản trị và công nghệ, từ đó nâng cao sức cạnh tranh toàn cầu.
Cơ hội từ dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu cho doanh nghiệp điện tử
Thị trường toàn cầu đang trải qua những biến động mạnh mẽ. Nhiều quốc gia đã bắt đầu điều chỉnh chiến lược sản xuất, chuỗi cung ứng đang chuyển hướng từ những quốc gia duy nhất, đa dạng hóa nguồn cung để giảm thiểu rủi ro từ sự phụ thuộc quá lớn vào một thị trường. Điều này tạo ra cơ hội cho các quốc gia như Việt Nam gia nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu.
Việt Nam với lợi thế về nhân lực và giá thành sản xuất, đang dần chứng minh được tiềm năng trong ngành công nghiệp điện tử. Không chỉ dừng lại ở việc gia công lắp ráp đơn giản, cơ hội hiện tại giúp các doanh nghiệp Việt có thể tham gia vào những công đoạn có giá trị gia tăng cao hơn, như thiết kế sản phẩm, nghiên cứu công nghệ, và sản xuất các linh kiện điện tử chất lượng cao. Tuy nhiên, để tận dụng được cơ hội này, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải không ngừng nâng cao năng lực và cải thiện vị thế của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nâng cao năng lực cạnh tranh: thách thức và cơ hội
Theo các chuyên gia, con đường gia nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu đòi hỏi một nỗ lực bền bỉ từ phía các doanh nghiệp. Để cạnh tranh được, doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào việc nâng cao năng lực sản xuất, cải tiến công nghệ, và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, những nỗ lực này sẽ đạt hiệu quả cao hơn nếu môi trường kinh doanh trong nước thuận lợi, với thể chế và chính sách hỗ trợ đúng mức.
Điều này có nghĩa là chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước cần tiếp tục tạo ra những điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc đầu tư vào công nghệ mới, nghiên cứu phát triển sản phẩm, và cải thiện chất lượng quản trị. Chỉ khi đó, các doanh nghiệp Việt mới có thể vươn lên cạnh tranh với các đối thủ quốc tế, từ đó tham gia vào những chuỗi cung ứng điện tử đẳng cấp thế giới.
Áp lực ban đầu và cơ hội lâu dài cho doanh nghiệp điện tử
Ông Phạm Văn Tài, Tổng Giám đốc Tập đoàn Trường Hải (Thaco), cho rằng, đối với các doanh nghiệp nhỏ, bước vào chuỗi cung ứng của những “ông lớn” là một thử thách lớn. Những khách hàng lớn ban đầu có thể sẽ “ép giá” để doanh nghiệp nhỏ có động lực phát triển, nhưng nếu vượt qua được giai đoạn này, họ có thể nhận được đơn hàng lớn và hợp tác lâu dài. Ông cho rằng đây là một áp lực cần thiết giúp các doanh nghiệp hoàn thiện và nâng cao năng lực sản xuất, tạo ra những cơ hội lớn cho tương lai.
Các đối tác lớn trong chuỗi cung ứng toàn cầu có thể áp đặt các yêu cầu khắt khe, nhưng chính sự thách thức này lại là động lực để doanh nghiệp trong nước phát triển. Bước đầu có thể gặp khó khăn về giá cả và các điều kiện thương mại, nhưng nếu các doanh nghiệp Việt kiên trì vượt qua và đáp ứng được các tiêu chuẩn của khách hàng, họ sẽ có cơ hội nhận được những đơn hàng lớn và trở thành đối tác lâu dài, qua đó khẳng định được vị thế của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Vai trò quan trọng của chính sách và hỗ trợ từ nhà nước
Để ngành công nghiệp điện tử Việt Nam có thể tận dụng tối đa những cơ hội từ chuỗi cung ứng toàn cầu, các chuyên gia nhấn mạnh rằng cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phía nhà nước. Các cơ quan chức năng cần nhanh chóng xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ cụ thể cho doanh nghiệp trong các công đoạn nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm sản phẩm, cũng như xúc tiến thương mại. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp có thể phát triển nhanh chóng và tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu một cách vững chắc.
Chính sách ưu đãi về thuế, hỗ trợ nghiên cứu và phát triển, và các chương trình đào tạo nguồn nhân lực sẽ giúp doanh nghiệp Việt không chỉ mở rộng sản xuất mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm và công nghệ, từ đó cải thiện năng lực cạnh tranh. Ngoài ra, việc rà soát và hoàn thiện các quy định pháp lý liên quan đến hàng hóa xuất xứ Việt Nam cũng là một yếu tố quan trọng, giúp doanh nghiệp trong nước củng cố niềm tin từ các đối tác quốc tế và tạo ra cơ hội xuất khẩu bền vững.
Xây dựng nguồn nhân lực và chiến lược cạnh tranh
Một yếu tố then chốt khác để doanh nghiệp Việt gia nhập chuỗi cung ứng toàn cầu chính là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Các chuyên gia khuyến nghị, việc đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực có chuyên môn cao sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng được yêu cầu về sản xuất mà còn tăng cường khả năng sáng tạo, nghiên cứu và phát triển các sản phẩm điện tử có giá trị gia tăng cao.
Để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, các doanh nghiệp Việt Nam cần xây dựng một chiến lược cạnh tranh rõ ràng. Điều này không chỉ đòi hỏi sự đổi mới trong công nghệ mà còn cần sự cải thiện trong các công đoạn quản lý, quy trình sản xuất, và phát triển sản phẩm. Khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, các doanh nghiệp không chỉ cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật mà còn phải có khả năng duy trì mối quan hệ bền vững với các đối tác.
Kết luận
Ngành công nghiệp điện tử Việt Nam đang đứng trước một cơ hội lớn khi chuỗi cung ứng toàn cầu đang thay đổi. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp Việt Nam phải nỗ lực không ngừng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ mạnh mẽ từ nhà nước, một môi trường kinh doanh thuận lợi và sự đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và nghiên cứu. Nếu vượt qua được thách thức ban đầu, các doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể vươn lên và khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế.
Xem thêm: Giải pháp chuyển đổi số giúp các doanh nghiệp điện tử tăng trưởng vượt bậc