Kế toán cần chuẩn bị gì để áp dụng Thông tư 99/2025/TT-BTC

Thông tư 99/2025/TT-BTC đưa ra nhiều thay đổi quan trọng trong chế độ kế toán doanh nghiệp, từ hệ thống tài khoản, chứng từ, sổ sách cho đến cách lập và trình bày báo cáo tài chính.

Bài viết này sẽ giúp kế toán nắm rõ những việc cần chuẩn bị trước khi thông tư có hiệu lực, bao gồm rà soát quy trình hạch toán, cập nhật phần mềm, chuẩn hóa dữ liệu và tổ chức lại hồ sơ kế toán, nhằm đảm bảo doanh nghiệp chuyển đổi suôn sẻ và tuân thủ đúng quy định mới từ năm 2026.

Nắm rõ phạm vi và thời điểm áp dụng

Thông tư 99/2025/TT-BTC ban hành chế độ kế toán doanh nghiệp mới và bắt đầu áp dụng từ năm tài chính 2026. Vì vậy, kế toán cần xác định doanh nghiệp của mình có thuộc phạm vi áp dụng hay không để chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, dữ liệu và quy trình chuyển đổi. Việc nắm rõ thời điểm hiệu lực sẽ giúp doanh nghiệp chủ động trong việc cập nhật thông tin, điều chỉnh hệ thống và tránh bị động khi bước vào năm tài chính mới.

Cập nhật hệ thống tài khoản kế toán

Thông tư 99 điều chỉnh nội dung phản ánh của nhiều tài khoản, bổ sung nguyên tắc ghi nhận và quy định lại cách hạch toán doanh thu, chi phí, tài sản và nguồn vốn. Kế toán cần rà soát toàn bộ hệ thống tài khoản hiện có, đối chiếu với quy định mới để điều chỉnh hoặc thay thế những tài khoản không còn phù hợp. Đồng thời, cần bảo đảm tính nhất quán của dữ liệu khi chuyển đổi sang năm 2026 nhằm tránh sai lệch trong quá trình lên báo cáo và đối chiếu số liệu.

Rà soát chứng từ và quy trình lập – ký – lưu trữ

Thông tư 99 quy định chi tiết hơn về chứng từ kế toán, chứng từ điện tử và việc sử dụng chữ ký số. Kế toán cần kiểm tra lại toàn bộ quy trình lập chứng từ, chuẩn hóa phân quyền ký số và sắp xếp lại quy trình lưu trữ hồ sơ theo đúng quy định mới. Đây là bước quan trọng giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro sai sót, đồng thời tăng tính pháp lý và minh bạch khi cơ quan quản lý kiểm tra.

Chuẩn bị theo mẫu báo cáo tài chính mới

Thông tư 99 thiết kế lại toàn bộ bộ báo cáo tài chính, bao gồm báo cáo tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh, lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính. Kế toán cần nắm rõ cấu trúc mới của từng báo cáo, chuẩn bị lại dữ liệu và làm quen với cách trình bày mới để đảm bảo việc lập báo cáo từ năm 2026 được chính xác, đầy đủ và phù hợp quy định.

Kiểm tra và nâng cấp phần mềm kế toán

Do Thông tư 99 tác động trực tiếp đến hệ thống tài khoản, chứng từ điện tử và báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần kiểm tra khả năng đáp ứng của phần mềm kế toán hoặc ERP đang sử dụng. Hệ thống phải hỗ trợ chuẩn tài khoản mới, xuất đúng biểu mẫu báo cáo theo thông tư và đáp ứng yêu cầu về ký số và lưu trữ. Nếu phần mềm hiện tại không tương thích, doanh nghiệp cần nâng cấp hoặc chuyển sang giải pháp phù hợp hơn để đảm bảo vận hành trơn tru.

>> Tham khảo: Phân hệ Kế toán tối ưu cho doanh nghiệp để quản lý doanh thu hiệu quả

Đào tạo và chuẩn hóa đội ngũ kế toán

Sự thay đổi lớn trong chế độ kế toán đòi hỏi đội ngũ kế toán phải được đào tạo lại, từ hệ thống tài khoản mới đến chứng từ điện tử và các mẫu báo cáo tài chính. Doanh nghiệp cần tổ chức tập huấn nội bộ hoặc đào tạo chuyên sâu để đảm bảo nhân sự nắm chắc quy định mới, giảm thiểu sai sót trong quá trình hạch toán và lập báo cáo theo chế độ mới.

Hoàn thiện quy trình kiểm soát nội bộ

Thông tư 99 nhấn mạnh trách nhiệm kiểm tra, đối chiếu và khóa sổ kế toán. Doanh nghiệp cần rà soát và hoàn thiện quy trình kiểm soát hóa đơn – chứng từ, quy trình đối chiếu công nợ, tài sản, doanh thu – chi phí, cũng như quy trình phê duyệt báo cáo tài chính. Việc củng cố hệ thống kiểm soát nội bộ sẽ giúp doanh nghiệp giảm rủi ro vi phạm và đảm bảo tính minh bạch khi thông tư có hiệu lực.

>> Xem thêm: Thông tư 99/2025/TT-BTC: Những điểm mới kế toán doanh nghiệp cần nắm

Kết luận

Thông tư 99/2025/TT-BTC mang đến nhiều thay đổi quan trọng trong chế độ kế toán, từ hệ thống tài khoản, chứng từ đến cách trình bày báo cáo tài chính. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải rà soát lại toàn bộ quy trình kế toán, đảm bảo dữ liệu chính xác và tuân thủ đúng quy định mới khi áp dụng từ năm 2026.

Để giảm rủi ro sai sót và chuẩn hóa hệ thống theo Thông tư 99, doanh nghiệp có thể triển khai giải pháp quản trị tài chính doanh nghiệp giúp tự động hóa hạch toán, đối chiếu số liệu và lập báo cáo tài chính nhanh chóng, nhất quán và đúng chuẩn mực. Đây là nền tảng hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi kế toán hiệu quả và vận hành minh bạch hơn.