18/07/2025
Bình luận(0)Năm 2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) tại Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ với hàng loạt quy định mới. Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng sâu rộng tới quyền lợi của người lao động mà còn tác động trực tiếp đến chiến lược quản trị nhân sự, chi phí và trách nhiệm tuân thủ của doanh nghiệp.
Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc nắm bắt kịp thời các điểm mới về BHXH sẽ giúp người lao động bảo vệ quyền lợi lâu dài, còn doanh nghiệp tối ưu chi phí, chủ động trong quản trị và phát triển bền vững. Bài viết dưới đây cung cấp cái nhìn toàn diện, cập nhật và thực tiễn nhất về những thay đổi lớn của BHXH 2025 – nền tảng để mọi cá nhân và tổ chức chủ động thích ứng trong môi trường pháp lý hiện đại.
Những điểm mới nổi bật của luật bảo hiểm xã hội 2025
1. Quy định rút BHXH một lần được siết chặt
Một trong những thay đổi lớn nhất của Luật BHXH 2025 là việc siết chặt điều kiện rút BHXH một lần. Từ 01/7/2025, người lao động chỉ được rút BHXH một lần trong các trường hợp đặc biệt như:
Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH.
Ra nước ngoài định cư hợp pháp.
Mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư, AIDS, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, mù hai mắt, suy thận mãn, tâm thần.
Đã tham gia BHXH trước 01/7/2025, sau 12 tháng không còn thuộc diện bắt buộc và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện, thời gian đóng chưa đủ 20 năm.
Quy định mới này nhằm bảo vệ quyền lợi an sinh lâu dài, hạn chế tình trạng rút BHXH một lần dẫn tới mất quyền lợi khi về già. Người lao động cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định rút BHXH, bởi việc này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chế độ lương hưu và phúc lợi dài hạn.
2. Đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu
- Một điểm mới mang tính đột phá là chỉ cần đóng đủ 15 năm BHXH, người lao động đủ tuổi sẽ được hưởng lương hưu (trước đây là 20 năm).
- Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa có thể lên tới 75% mức bình quân tiền lương đóng BHXH.
Điều này mở rộng cơ hội cho nhiều lao động có thời gian đóng BHXH ngắn, đặc biệt là những người làm việc trong khu vực phi chính thức, lao động tự do hoặc đã từng gián đoạn quá trình tham gia BHXH.
3. Mở rộng đối tượng tham gia BHXH
Luật mới bổ sung nhiều đối tượng bắt buộc tham gia BHXH như:
Người lao động làm việc không trọn thời gian, có hợp đồng từ 1 tháng trở lên.
Chủ hộ kinh doanh, người quản lý doanh nghiệp không hưởng lương.
Lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam với hợp đồng từ 12 tháng trở lên.
Việc mở rộng này giúp tăng độ bao phủ an sinh xã hội, bảo vệ tốt hơn quyền lợi cho các nhóm lao động dễ bị tổn thương, đồng thời tăng nguồn thu cho quỹ BHXH, đảm bảo tính bền vững của hệ thống an sinh quốc gia.
4. Thay đổi về mức đóng, lương tối thiểu theo vùng
Mức lương tối thiểu vùng năm 2025 tăng lên (Vùng I: 4.960.000 đồng/tháng, Vùng II: 4.410.000 đồng/tháng, Vùng III: 3.860.000 đồng/tháng, Vùng IV: 3.450.000 đồng/tháng).
Tỷ lệ đóng BHXH không đổi (người lao động 10,5%, doanh nghiệp 21,5%), nhưng căn cứ tính đóng dựa trên mức lương tối thiểu mới.
Doanh nghiệp cần điều chỉnh lại bảng lương, chính sách phúc lợi để đảm bảo đóng BHXH đúng quy định, đồng thời dự toán chi phí nhân sự sát thực tế hơn.
5. Giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội
Độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội giảm từ 80 xuống 75 tuổi.
Người thuộc hộ nghèo, cận nghèo từ 70 tuổi cũng được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Chính sách này giúp tăng mức độ bảo trợ cho người cao tuổi, nhóm yếu thế, góp phần giảm gánh nặng an sinh xã hội cho gia đình và cộng đồng.
6. Điều chỉnh chế độ ốm đau, thai sản, hưu trí
Chếđộ ốm đau
Điều kiện hưởng:
Người lao động (NLĐ) tham gia BHXH bắt buộc, bị ốm đau hoặc phải nghỉ việc để chăm sóc con dưới 7 tuổi ốm đau, có xác nhận của cơ sở y tế.
Không áp dụng cho trường hợp nghỉ việc do ốm đau trong thời gian nghỉ phép, nghỉ không lương, nghỉ việc riêng.
Mức hưởng:
NLĐ được hưởng trợ cấp ốm đau bằng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Số ngày hưởng tối đa trong năm:
Làm việc trong điều kiện bình thường: 30 ngày (nếu đóng dưới 15 năm), 40 ngày (từ đủ 15 đến dưới 30 năm), 60 ngày (từ đủ 30 năm trở lên).
Làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: 40, 50, 70 ngày tương ứng với thời gian đóng BHXH.
Trường hợp con ốm đau: mỗi con dưới 7 tuổi, NLĐ được hưởng tối đa 20 ngày/năm (con dưới 3 tuổi: tối đa 20 ngày/năm; từ 3 đến dưới 7 tuổi: tối đa 15 ngày/năm).
Điểm mới 2025:
Mở rộng phạm vi bệnh được hưởng chế độ dài ngày (danh mục bệnh dài ngày được cập nhật).
Thủ tục xác nhận nghỉ ốm đơn giản hóa, chấp nhận giấy khám bệnh điện tử.
Chế độ thai sản
Điều kiện hưởng:
NLĐ nữ đóng BHXH từ đủ 6 tháng trong 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi.
NLĐ nam đóng BHXH khi vợ sinh con cũng được hưởng chế độ thai sản.
Mức hưởng:
NLĐ nữ sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi: nghỉ 6 tháng, hưởng 100% mức bình quân tiền lương đóng BHXH của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ.
NLĐ nam nghỉ hưởng thai sản từ 5 đến 14 ngày tùy trường hợp (sinh thường, sinh mổ, sinh đôi…).
Trợ cấp một lần khi sinh con: 2 lần mức lương cơ sở cho mỗi con.
Điểm mới 2025:
NLĐ nữ sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi mà chỉ có cha tham gia BHXH thì cha được hưởng chế độ thai sản.
Tăng mức hỗ trợ cho trường hợp sinh đôi, sinh ba trở lên.
Đơn giản hóa thủ tục, chấp nhận hồ sơ điện tử.
Chế độ hưu trí
Điều kiện hưởng:
Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định (nam 62, nữ 60 vào năm 2025) và đóng đủ 15 năm BHXH (trước đây là 20 năm).
Trường hợp đặc biệt: NLĐ làm nghề nặng nhọc, độc hại có thể nghỉ hưu sớm hơn.
Mức hưởng:
Đóng đủ 15 năm: hưởng lương hưu với tỷ lệ tối đa 45% mức bình quân tiền lương đóng BHXH.
Sau 15 năm, mỗi năm đóng thêm được cộng 2% (nữ) hoặc 2% (nam) vào tỷ lệ hưởng, tối đa 75%.
Lương hưu được điều chỉnh định kỳ theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế.
Điểm mới 2025:
Giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, mở rộng cơ hội cho lao động có thời gian đóng ngắn.
Tăng minh bạch trong tính toán lương hưu, công khai cách tính trên cổng thông tin BHXH.
Đơn giản hóa thủ tục giải quyết chế độ hưu trí, hỗ trợ nộp hồ sơ trực tuyến.
Tác động đối với doanh nghiệp và người lao động
Đối với doanh nghiệp
Cần cập nhật quy trình, phần mềm quản lý nhân sự: Đảm bảo đóng BHXH đúng đối tượng, đúng mức, đúng thời hạn. Việc tăng lương tối thiểu vùng và mở rộng đối tượng tham gia BHXH sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí nhân sự, đặc biệt với doanh nghiệp quy mô lớn hoặc sử dụng nhiều lao động có thu nhập cao.
Chủ động tư vấn, truyền thông nội bộ: Giúp người lao động hiểu rõ quyền lợi, nghĩa vụ và những thay đổi mới, từ đó tạo sự đồng thuận, giảm tranh chấp lao động.
Tối ưu chi phí, tăng tính cạnh tranh: Doanh nghiệp cần rà soát lại chính sách lương thưởng, phúc lợi, ứng dụng công nghệ HRM để quản lý hiệu quả và minh bạch.
Đối với người lao động
Cơ hội nhận lương hưu sớm hơn: Với quy định đóng đủ 15 năm BHXH là được hưởng lương hưu, nhiều lao động sẽ không còn lo lắng về việc “mất trắng” quyền lợi khi không đủ 20 năm đóng như trước.
Quyền lợi an sinh được bảo vệ tốt hơn: Quy định siết chặt rút BHXH một lần giúp người lao động có nguồn thu nhập ổn định khi về già, tránh rủi ro tài chính dài hạn.
Cần chủ động tìm hiểu, cân nhắc kỹ trước các quyết định liên quan đến BHXH: Đặc biệt là khi muốn rút BHXH một lần hoặc chuyển đổi hình thức làm việc.
Kết Luận
Luật Bảo hiểm xã hội 2025 là bước tiến lớn trong bảo vệ quyền lợi người lao động và nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp. Chủ động cập nhật, tuân thủ quy định mới và ứng dụng công nghệ quản lý nhân sự sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, bảo vệ quyền lợi cho người lao động và phát triển bền vững trong môi trường pháp lý hiện đại.
Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp quản trị nhân sự, tiền lương và bảo hiểm xã hội hiệu quả, thì ASOFT-ERP sẽ giúp bạn điều đó, phần mềm giúp doanh nghiệp tự động hóa quy trình, đảm bảo tuân thủ luật mới và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Hãy liên hệ ASOFT để được tư vấn giải pháp ERP phù hợp, giúp doanh nghiệp của bạn vận hành linh hoạt, minh bạch và phát triển bền vững trong thời đại số hóa.
Liên hệ ngay: https://asoft.com.vn/lien-he