13/02/2025
Bình luận(0)Cuối năm 2024, bức tranh hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của các doanh nghiệp ngành chế tạo đã thể hiện nhiều tín hiệu tích cực, đồng thời cũng chứa đựng những yếu tố cần quan tâm. Qua các chỉ số cân bằng, có thể thấy rằng tình hình SXKD trong quý IV đã khởi sắc hơn so với quý III, đặc biệt là ở các chỉ số về khối lượng sản xuất, đơn đặt hàng mới, sử dụng lao động, và công suất máy móc, thiết bị.
Tuy nhiên, tồn kho thành phẩm lại giảm, cho thấy xu hướng tiêu thụ sản phẩm đã có sự chuyển biến tích cực. Mặc dù vậy, dự báo về quý I/2025 vẫn chưa thể chắc chắn và vẫn có những lo ngại về những thách thức đang chờ đón các doanh nghiệp.
Tình hình sản xuất kinh doanh quý IV/2024 ngành Chế tạo: xu hướng tăng trưởng tích cực
Trong quý IV/2024, các doanh nghiệp ngành chế tạo cho thấy nhiều cải thiện về mặt hoạt động SXKD. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá hoạt động SXKD thuận lợi hơn quý III chiếm tới 79,8%. Trong đó, có 38% doanh nghiệp cho rằng tình hình hoạt động tốt lên và 41,8% duy trì ổn định. Điều này phản ánh một giai đoạn phục hồi mạnh mẽ của ngành chế tạo vào những tháng cuối năm, với sự gia tăng rõ rệt trong các chỉ số sản xuất và tiêu thụ.
Phân tích chi tiết các chỉ số cân bằng thành phần ngành Chế tạo
Đơn đặt hàng mới: dấu hiệu tích cực từ thị trường
Chỉ số cân bằng đơn đặt hàng mới trong quý IV/2024 cho thấy mức tăng trưởng tích cực với 14,5% (35,5% doanh nghiệp nhận định đơn đặt hàng mới tăng, trong khi 21,0% cho rằng đơn đặt hàng giảm). Sự gia tăng này phản ánh nhu cầu thị trường đã phục hồi, giúp các doanh nghiệp có thêm cơ hội sản xuất và mở rộng quy mô. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy thị trường tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp chế tạo đang trên đà phục hồi, và doanh nghiệp cần tận dụng cơ hội này để mở rộng sản xuất và đáp ứng nhu cầu khách hàng.
Trong các khu vực doanh nghiệp, doanh nghiệp nhà nước ghi nhận chỉ số cao nhất về đơn đặt hàng mới, đạt 17,4%, trong khi khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước và FDI lần lượt đạt 15,6% và 11,7%. Sự chênh lệch này có thể phản ánh sự khác biệt trong khả năng cạnh tranh và sự linh hoạt trong việc đáp ứng nhu cầu thị trường của từng khu vực doanh nghiệp.
Thách thức cần giải quyết trong việc sử dụng lao động
Mặc dù đơn đặt hàng mới tăng và khối lượng sản xuất cũng cải thiện, nhưng chỉ số cân bằng về sử dụng lao động lại có dấu hiệu giảm. Chỉ số cân bằng về lao động trong quý IV/2024 đạt -0,1%, cho thấy sự thay đổi không đồng đều trong việc tuyển dụng lao động mới. Cụ thể, trong khi các doanh nghiệp FDI ghi nhận mức tăng trưởng lao động cao (5,2%), khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước lại giảm nhẹ (-2,1%), và doanh nghiệp nhà nước có mức giảm lớn nhất (-8,4%).
Sự giảm nhẹ trong chỉ số này cho thấy các doanh nghiệp vẫn thận trọng trong việc tuyển dụng và tăng cường nhân lực, có thể do nhu cầu lao động không đồng đều giữa các khu vực và các doanh nghiệp. Đây là một yếu tố mà các doanh nghiệp cần xem xét để tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý nhân lực.
Tăng trưởng mạnh mẽ trong khối lượng sản xuất
Khối lượng sản xuất trong quý IV/2024 ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng với chỉ số cân bằng đạt 18,1%. Trong đó, 38,8% doanh nghiệp cho biết khối lượng sản xuất tăng, trong khi 20,7% doanh nghiệp báo cáo giảm. Chỉ số này phản ánh rằng nhiều doanh nghiệp trong ngành chế tạo đã đẩy mạnh sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường, và đang tận dụng tốt công suất máy móc, thiết bị.
Doanh nghiệp nhà nước ghi nhận chỉ số cao nhất về khối lượng sản xuất với 19,7%, điều này có thể liên quan đến sự đầu tư mạnh mẽ vào máy móc và thiết bị để phục vụ các đơn hàng lớn. Các doanh nghiệp ngoài nhà nước cũng đạt mức tăng trưởng khá tốt (18,2%), trong khi doanh nghiệp FDI có chỉ số thấp nhất (17,7%). Dù vậy, nhìn chung, các doanh nghiệp đều có sự gia tăng sản xuất, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ sản phẩm cuối năm đang tăng lên.
Cảnh báo cân nhắc cẩn thận trong tồn kho sản phẩm ngành chế tạo
Chỉ số tồn kho thành phẩm quý IV/2024 giảm mạnh với -11,2%, cho thấy sự tiêu thụ sản phẩm đã gia tăng, nhưng cũng đặt ra thách thức về việc duy trì mức tồn kho hợp lý. Tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá tồn kho thành phẩm giảm chiếm 30,2%, cho thấy việc sản xuất đang đi đôi với tiêu thụ, không để lại lượng tồn kho lớn.
Mặc dù xu hướng tiêu thụ tốt là tín hiệu đáng mừng, nhưng cũng cần lưu ý rằng mức tồn kho thấp có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt hàng hóa nếu không được quản lý tốt. Các doanh nghiệp ngành chế tạo cần đảm bảo sự cân đối giữa sản xuất và tiêu thụ để tránh tình trạng thiếu hụt hoặc lãng phí.
Dự báo cho quý I/2025: những thách thức tiềm ẩn
Dự báo cho quý I/2025 cho thấy mặc dù các doanh nghiệp vẫn duy trì lạc quan (78,8% doanh nghiệp dự báo tình hình tốt hơn hoặc giữ ổn định), nhưng vẫn có một số khó khăn nhất định. Cụ thể, 21,2% doanh nghiệp ngành chế tạo cho rằng quý I sẽ khó khăn hơn quý IV, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí nguyên vật liệu có thể tăng, cùng với áp lực từ việc duy trì công suất và phát triển nguồn nhân lực.
Các doanh nghiệp cần chuẩn bị tốt các phương án đối phó với các yếu tố không ổn định trong môi trường kinh tế, đồng thời tiếp tục cải thiện quy trình sản xuất, nâng cao hiệu quả sử dụng lao động và tối ưu hóa tồn kho để duy trì sự ổn định và phát triển bền vững trong quý I/2025.
Kết luận
Bức tranh SXKD của các doanh nghiệp ngành chế tạo trong quý IV/2024 cho thấy một xu hướng tăng trưởng rõ rệt, đặc biệt là trong các chỉ số về sản xuất, đơn đặt hàng mới và tiêu thụ sản phẩm. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn cần phải đối mặt với các thách thức liên quan đến lao động, tồn kho và chi phí nguyên vật liệu.
Dự báo về quý I/2025 cho thấy một giai đoạn cẩn trọng hơn, với khả năng gặp phải những khó khăn từ các yếu tố bên ngoài. Do đó, các doanh nghiệp cần tiếp tục duy trì chiến lược phát triển linh hoạt và chuẩn bị sẵn sàng để vượt qua những thử thách trong tương lai.
Xem thêm: Giải pháp quản trị doanh nghiệp toàn diện cho doanh nghiệp ngành Cơ khí chế tạo