14/07/2025
Bình luận(0)Trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng nhấn mạnh trách nhiệm xã hội và phát triển bền vững, ESG (Environmental – Social – Governance) đã trở thành tiêu chuẩn mới cho mọi doanh nghiệp muốn xây dựng lợi thế cạnh tranh dài hạn. Không chỉ là “chiếc áo xanh” cho thương hiệu, ESG còn là nền tảng giúp doanh nghiệp giảm rủi ro, tối ưu chi phí, thu hút đầu tư và phát triển bền vững.
ESG là gì? Vì sao doanh nghiệp không thể bỏ qua?
ESG là bộ tiêu chí đánh giá hoạt động doanh nghiệp dựa trên ba trụ cột: Môi trường (Environmental), Xã hội (Social) và Quản trị (Governance). Việc tích hợp ESG vào quản trị không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp lý ngày càng khắt khe mà còn mở rộng cơ hội hợp tác với các đối tác, nhà đầu tư lớn – những người ngày càng ưu tiên doanh nghiệp có chiến lược phát triển bền vững, minh bạch.
Khi đi sâu vào từng yếu tố, có thể thấy mỗi trụ cột đều trực tiếp giải quyết những nỗi đau lớn mà doanh nghiệp hiện đại đang đối mặt:
Môi trường: Nhiều doanh nghiệp đau đầu với chi phí năng lượng, nguyên vật liệu tăng cao, nguy cơ bị phạt hoặc mất hợp đồng do không đáp ứng tiêu chuẩn môi trường. Việc tối ưu sử dụng tài nguyên, giảm phát thải, tăng tỷ lệ tái chế và chủ động ứng phó biến đổi khí hậu không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn giảm rủi ro pháp lý, tăng uy tín thương hiệu. Doanh nghiệp có thể đầu tư vào công nghệ tiết kiệm điện, nước, kiểm soát tiêu hao nguyên vật liệu, xây dựng quy trình sản xuất sạch hơn, chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và hợp tác với đối tác tái chế để mở rộng thị trường xuất khẩu.
Xã hội: Những vấn đề như tỷ lệ nghỉ việc cao, khó giữ chân nhân tài, mâu thuẫn nội bộ hay hình ảnh doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi các vụ việc vi phạm quyền lao động là những painpoint phổ biến. Để giải quyết, doanh nghiệp cần xây dựng môi trường làm việc công bằng, áp dụng chính sách lương thưởng minh bạch, chăm sóc sức khỏe toàn diện và đảm bảo quyền lợi người lao động. Tham gia các hoạt động cộng đồng, bảo trợ giáo dục, hỗ trợ phát triển địa phương không chỉ củng cố hình ảnh doanh nghiệp mà còn tạo sự gắn bó, tăng năng suất và giảm rủi ro đình công, kiện tụng.
Quản trị: Không ít doanh nghiệp gặp khó khăn với quy trình quản trị lỏng lẻo, thiếu minh bạch thông tin, khó kiểm soát rủi ro vận hành và tuân thủ pháp lý chưa chặt chẽ. Việc công khai báo cáo tài chính, báo cáo ESG định kỳ, xây dựng hệ thống kiểm toán nội bộ, tuân thủ chuẩn mực đạo đức và liên tục đào tạo lãnh đạo về quản trị hiện đại, chuyển đổi số sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, tăng niềm tin nhà đầu tư, đối tác và tạo nền tảng vững chắc cho phát triển dài hạn.
Lợi thế cạnh tranh khi doanh nghiệp chủ động ESG
Đón đầu xu hướng thị trường và quy định mới
Năm 2025, các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp (ESG) tại Việt Nam và trên thế giới ngày càng được siết chặt. Theo dự thảo Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh phải đáp ứng các tiêu chí về phát thải, sử dụng năng lượng tái tạo và minh bạch thông tin môi trường để được cấp phép hoạt động hoặc xuất khẩu. Đồng thời, các hiệp định thương mại tự do như EVFTA, CPTPP đều yêu cầu doanh nghiệp Việt Nam phải tuân thủ các quy định ESG để tiếp cận thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản.
Chủ động tích hợp ESG giúp doanh nghiệp:
Dễ dàng tiếp cận thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường cao cấp như EU (nơi hơn 80% nhà nhập khẩu yêu cầu báo cáo ESG từ đối tác).
Nhận ưu đãi về thuế, tín dụng xanh: Theo Ngân hàng Nhà nước, tổng dư nợ tín dụng xanh tại Việt Nam đạt hơn 500.000 tỷ đồng năm 2024, với lãi suất ưu đãi thấp hơn 0,5-1,5 điểm phần trăm so với tín dụng thông thường.
Hợp tác với các đối tác lớn, nhà đầu tư quốc tế ngày càng ưu tiên doanh nghiệp có cam kết ESG rõ ràng.
Việc tuân thủ ESG còn giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý, tránh các khoản phạt lớn do vi phạm môi trường (năm 2023, tổng số tiền phạt vi phạm môi trường tại Việt Nam vượt 300 tỷ đồng), đồng thời nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường nội địa và quốc tế.
Gia tăng giá trị thương hiệu và niềm tin khách hàng
Khách hàng hiện đại không chỉ quan tâm đến chất lượng sản phẩm mà còn chú ý đến giá trị cộng đồng và môi trường mà doanh nghiệp mang lại. Theo khảo sát của Nielsen, 73% người tiêu dùng Việt Nam sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm của doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội và môi trường. Một thương hiệu gắn với ESG sẽ tạo được niềm tin, sự trung thành và lan tỏa thông điệp tích cực mạnh mẽ trong cộng đồng khách hàng.
Các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE có công bố báo cáo phát triển bền vững thường thu hút lượng đầu tư lớn hơn 20-30% so với doanh nghiệp không công bố.
Nhiều doanh nghiệp lớn tại Việt Nam, như Vinamilk, đã xây dựng thương hiệu xanh, tăng trưởng doanh thu xuất khẩu lên đến 15% mỗi năm nhờ cam kết ESG.
Tối ưu hoạt động, giảm chi phí, tăng hiệu quả
Triển khai ESG là cơ hội để doanh nghiệp rà soát lại toàn bộ quy trình, loại bỏ lãng phí và sử dụng hiệu quả nguồn lực. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 (quản lý môi trường) tiết kiệm trung bình 10-20% chi phí năng lượng và nguyên vật liệu mỗi năm. Ngoài ra, việc kiểm soát tốt rủi ro vận hành giúp doanh nghiệp giảm thiểu tổn thất do sự cố môi trường, đình công hoặc kiện tụng lao động.
Một doanh nghiệp sản xuất bao bì tại Bình Dương sau khi đầu tư hệ thống ESG đã giảm 20% chi phí năng lượng, tăng tỷ lệ tái chế nguyên vật liệu lên 35%, đồng thời nhận được hợp đồng lớn từ các tập đoàn đa quốc gia.
Theo báo cáo của IFC, doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào công nghệ sạch có thể giảm 15-25% chi phí vận hành trong 3 năm đầu.
Thu hút đầu tư và nguồn lực
Các quỹ đầu tư lớn và đối tác quốc tế ngày càng ưu tiên doanh nghiệp có chiến lược ESG rõ ràng. Theo thống kê của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, năm 2024, hơn 60% dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam đổ vào các doanh nghiệp có báo cáo ESG minh bạch. Nhiều ngân hàng thương mại lớn cũng triển khai gói tín dụng xanh cho doanh nghiệp đáp ứng tiêu chí ESG, giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Hành Trình Triển Khai ESG Hiệu Quả
Đánh giá hiện trạng, xác định mục tiêu rõ ràng
Doanh nghiệp cần bắt đầu bằng việc đánh giá thực trạng hoạt động môi trường, xã hội, quản trị hiện tại. Việc này giúp xác định mục tiêu cụ thể cho từng trụ cột ESG phù hợp với ngành nghề, quy mô và chiến lược phát triển. Ví dụ, ngành sản xuất nên ưu tiên giảm phát thải, tăng tỷ lệ tái chế; ngành dịch vụ tập trung vào phát triển cộng đồng, nâng cao chất lượng lao động.
Xây dựng chiến lược ESG gắn với quản trị doanh nghiệp
ESG cần được tích hợp vào chiến lược phát triển dài hạn, không chỉ là dự án ngắn hạn. Lãnh đạo doanh nghiệp phải cam kết mạnh mẽ, truyền thông nội bộ rõ ràng, xây dựng quy trình thực hiện và báo cáo minh bạch để toàn tổ chức cùng hướng tới mục tiêu chung.
Ứng dụng công nghệ để đo lường, báo cáo ESG
Các phần mềm quản trị, nền tảng số như ERP, BI, phần mềm báo cáo ESG giúp doanh nghiệp thu thập, phân tích dữ liệu và xây dựng báo cáo theo chuẩn quốc tế (GRI, SASB, TCFD). Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, đến năm 2025, 100% doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam được kỳ vọng sẽ phải công bố báo cáo ESG theo chuẩn quốc tế.
Đào tạo, nâng cao nhận thức toàn tổ chức
Đào tạo và nâng cao nhận thức cho toàn bộ nhân sự là yếu tố quyết định thành công của ESG. Nhiều doanh nghiệp đã tổ chức workshop, chương trình đào tạo về ESG, khuyến khích nhân viên tham gia hoạt động cộng đồng, đổi mới sáng tạo trong công việc hằng ngày.
Kết luận
Quản trị bền vững và ESG không chỉ là “tấm vé” giúp doanh nghiệp vượt qua thách thức của thời đại mới, mà còn là nền tảng xây dựng lợi thế cạnh tranh dài hạn, phát triển bền vững và nâng tầm giá trị thương hiệu. Khi ESG trở thành DNA của tổ chức, doanh nghiệp sẽ dễ dàng thích ứng, dẫn đầu và tạo ra giá trị vượt trội cho khách hàng, đối tác và cộng đồng.
ASOFT – Đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình chuyển đổi số!
Liên hệ ASOFT để được tư vấn miễn phí: https://asoft.com.vn/lien-he