Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong quý IV/2024 đã chứng kiến một số biến động đáng chú ý về các yếu tố đầu ra như khối lượng sản xuất, giá bán sản phẩm, và tồn kho. Những kết quả khảo sát và dự báo cho quý I/2025 phản ánh một xu hướng tích cực, tuy nhiên, cũng không thiếu những thách thức. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích sâu về tình hình hiện tại và những dự báo trong thời gian tới để hiểu rõ hơn về bức tranh tổng thể của ngành này.
Khối lượng sản xuất: tín hiệu tăng trưởng cho doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo
Khối lượng sản xuất là một chỉ số phản ánh sức khỏe của nền kinh tế sản xuất. Theo khảo sát quý IV/2024, 79,3% doanh nghiệp trong ngành chế biến, chế tạo đánh giá khối lượng sản xuất đã tăng hoặc giữ nguyên so với quý III/2024. Trong đó, 38,8% doanh nghiệp ghi nhận mức tăng trưởng, cho thấy sự hồi phục rõ rệt trong hoạt động sản xuất. Điều này đặc biệt quan trọng vì khối lượng sản xuất là yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp duy trì và phát triển trong môi trường kinh tế đầy cạnh tranh.
Tuy nhiên, không phải tất cả các ngành đều có sự tăng trưởng đồng đều. Ngành sản xuất da và các sản phẩm liên quan đã dẫn đầu về mức tăng trưởng với 51,4% doanh nghiệp cho rằng khối lượng sản xuất quý IV/2024 cao hơn so với quý III/2024. Ngược lại, ngành công nghiệp chế biến chế tạo khác lại ghi nhận sự giảm sút với 25,2% doanh nghiệp cho rằng khối lượng sản xuất giảm. Đây là một tín hiệu cảnh báo rằng một số ngành vẫn chưa phục hồi hoàn toàn và có thể gặp khó khăn trong việc duy trì sản xuất ổn định.
Dự báo cho quý I/2025 lại tiếp tục có dấu hiệu khả quan, khi 79,7% doanh nghiệp dự báo khối lượng sản xuất sẽ tăng hoặc giữ nguyên so với quý IV/2024. Mặc dù có sự lo ngại về sự sụt giảm ở một số lĩnh vực (20,3%), nhưng tổng thể, khối lượng sản xuất vẫn duy trì đà tăng trưởng.
Giá bán bình quân: áp lực lạm phát và tăng trưởng giá
Trong bối cảnh chi phí sản xuất có xu hướng tăng, giá bán sản phẩm là yếu tố quan trọng để các doanh nghiệp duy trì lợi nhuận. Kết quả khảo sát cho thấy 91,0% doanh nghiệp cho biết giá bán bình quân một đơn vị sản phẩm quý IV/2024 so với quý III/2024 không chỉ giữ nguyên mà còn có dấu hiệu tăng. Cụ thể, 15,5% doanh nghiệp ghi nhận sự tăng trưởng giá bán, và 75,5% doanh nghiệp cho biết giá bán ổn định.
Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo khác là ngành có tỷ lệ doanh nghiệp nhận định giá bán tăng cao nhất, với 22,3%. Điều này cho thấy các doanh nghiệp trong ngành này đang tận dụng cơ hội tăng giá để bảo vệ biên lợi nhuận trong bối cảnh chi phí sản xuất không ngừng gia tăng. Tuy nhiên, ngành sản xuất kim loại lại đối mặt với tình trạng giảm giá bán, với 17,7% doanh nghiệp cho biết giá bán của họ giảm. Đây là một thách thức lớn đối với các doanh nghiệp trong ngành, khi giá bán không thể bù đắp được sự tăng trưởng chi phí sản xuất.
Dự báo về giá bán trong quý I/2025 cho thấy 92,2% doanh nghiệp kỳ vọng giá bán sẽ tiếp tục tăng hoặc giữ ổn định, với chỉ 7,8% dự báo giảm. Điều này cho thấy, dù có những khó khăn trong việc điều chỉnh giá, nhưng nhìn chung các doanh nghiệp sẽ vẫn duy trì được mức giá hợp lý trong năm tới.
Biến động tồn kho: thách thức và cơ hội điều chỉnh
Tồn kho là yếu tố quan trọng phản ánh khả năng tiêu thụ sản phẩm và sự điều hành tồn kho hiệu quả của doanh nghiệp. Kết quả khảo sát cho thấy, trong quý IV/2024, 19,0% doanh nghiệp cho biết khối lượng tồn kho thành phẩm đã tăng so với quý III/2024. Ngành sản xuất xe có động cơ ghi nhận mức tăng tồn kho thành phẩm cao nhất, với 26,2% doanh nghiệp cho rằng tồn kho tăng. Tuy nhiên, ngành sản xuất đồ uống lại đối mặt với tình trạng tồn kho giảm nhiều nhất (39,6%), phản ánh sự khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm.
Dự báo cho quý I/2025, xu hướng tồn kho có thể tiếp tục gặp phải những khó khăn, khi chỉ có 15,7% doanh nghiệp dự báo tồn kho thành phẩm sẽ tăng. Điều này đồng nghĩa với việc nhiều doanh nghiệp sẽ cần phải đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm để tránh tình trạng dư thừa hàng tồn kho, điều này có thể ảnh hưởng đến dòng tiền và hiệu quả kinh doanh.
Đối với tồn kho nguyên vật liệu, kết quả khảo sát cho thấy 70,9% doanh nghiệp nhận định tồn kho nguyên vật liệu quý IV/2024 so với quý III/2024 có sự ổn định hoặc tăng. Tuy nhiên, 29,1% doanh nghiệp cho biết tồn kho nguyên vật liệu giảm, cho thấy một sự điều chỉnh trong việc quản lý nguồn cung và nguyên liệu đầu vào. Dự báo cho quý I/2025 cho thấy, phần lớn doanh nghiệp vẫn duy trì tồn kho nguyên vật liệu ổn định (59,9%), nhưng cũng có 25,7% doanh nghiệp dự báo sẽ giảm tồn kho nguyên vật liệu. Điều này có thể là dấu hiệu của một chiến lược tinh gọn và tiết kiệm nguồn lực.
Kết luận
Khối lượng sản xuất, giá bán và tồn kho đều cho thấy một sự ổn định và xu hướng tích cực đối với ngành công nghiệp chế biến, chế tạo. Tuy nhiên, một số ngành như công nghiệp chế biến chế tạo khác hay sản xuất kim loại vẫn phải đối mặt với sự khó khăn trong việc duy trì sản xuất và kiểm soát chi phí.
Dự báo cho quý I/2025 nhìn chung khá lạc quan, với hầu hết các doanh nghiệp dự báo tăng trưởng sản xuất, giá bán và tồn kho ổn định. Tuy nhiên, để duy trì sự phát triển bền vững, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc tối ưu hóa chi phí sản xuất, cải thiện quản lý tồn kho và đẩy mạnh hiệu quả sử dụng máy móc thiết bị.
Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp cần phải chủ động trong việc điều chỉnh chiến lược sản xuất, phân phối, và bán hàng để không chỉ vượt qua khó khăn mà còn tận dụng được các cơ hội tăng trưởng từ thị trường.
Xem thêm: Giải pháp quản trị doanh nghiệp toàn diện cho doanh nghiệp ngành Cơ khí chế tạo