16/01/2025
Bình luận(0)Nền kinh tế Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng đáng khích lệ trong năm 2024, với GDP tăng 6.4%, cao hơn đáng kể so với mức 5% của cùng kỳ năm 2023. Sự phục hồi này được thúc đẩy bởi sự tăng trưởng mạnh mẽ của xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng nội địa, đặc biệt là sự phục hồi của các ngành công nghiệp chế tạo và các dịch vụ xuất khẩu.
Tuy nhiên, dù đạt được những tín hiệu tích cực, nền kinh tế Việt Nam vẫn phải đối mặt với một số thách thức cần được giải quyết trong thời gian tới. Bài viết này sẽ phân tích các yếu tố chính tác động đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam và những động lực giúp nền kinh tế tiếp tục duy trì đà phát triển.
Kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ, xuất khẩu và tiêu dùng là những động lực chính
Tăng trưởng GDP ấn tượng
Trong năm 2024, GDP của Việt Nam đã tăng trưởng 6.4% so với cùng kỳ năm trước, vượt qua mức tăng trưởng 5% của nửa đầu năm 2023. Đây là một dấu hiệu đáng mừng cho nền kinh tế, đặc biệt khi xét đến bối cảnh toàn cầu còn nhiều bất ổn. Sự tăng trưởng này chủ yếu đến từ việc xuất khẩu hàng hóa chế tạo chế biến phục hồi mạnh mẽ, cũng như mức đầu tư và tiêu dùng trong nước cao hơn so với năm trước.
Xuất khẩu và nhập khẩu tăng trưởng mạnh
Một trong những yếu tố đóng góp vào tăng trưởng GDP là sự phục hồi của hoạt động xuất nhập khẩu. Tổng kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu trong năm 2024 tăng lần lượt 16,9% và 17% so với cùng kỳ năm trước. Sức cầu từ thị trường quốc tế mạnh mẽ đã giúp các doanh nghiệp Việt Nam gia tăng sản xuất và xuất khẩu, đồng thời thúc đẩy các hoạt động thương mại nội địa. Mặc dù đóng góp ròng của xuất khẩu vào GDP vẫn còn khiêm tốn, nhưng sự tăng trưởng mạnh mẽ của thương mại quốc tế đã giúp nhu cầu trong nước dần phục hồi.
Sản xuất và dịch vụ: các ngành mũi nhọn đóng góp quan trọng vào tăng trưởng
Sản xuất công nghiệp chế tạo: động lực tăng trưởng
Trong năm 2024, sản xuất công nghiệp chế tạo chế biến đã ghi nhận mức tăng trưởng 7% so với cùng kỳ năm trước, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP. Mặc dù xuất phát điểm của ngành này từ mức thấp trong năm trước, nhưng với sự phục hồi của nhu cầu quốc tế, ngành chế tạo chế biến đã nhanh chóng gia tăng sản lượng và đóng góp một phần tư vào tăng trưởng tổng thể của nền kinh tế. Điều này cho thấy Việt Nam vẫn là một trung tâm sản xuất quan trọng trong khu vực, đặc biệt là các ngành chế tạo, dệt may, điện tử và cơ khí.
Dịch vụ: ngành dịch vụ xuất khẩu và du lịch phục hồi mạnh mẽ
Ngành dịch vụ tiếp tục đóng góp trên 50% vào tăng trưởng GDP, với mức tăng trưởng 7,4%. Các dịch vụ liên quan đến xuất khẩu, như vận tải và kho bãi, đã hưởng lợi từ sự gia tăng hoạt động thương mại quốc tế. Đồng thời, ngành du lịch cũng phục hồi mạnh mẽ khi lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt 8,8 triệu lượt vào tháng 6/2024, cao hơn so với trước đại dịch. Sự phục hồi này không chỉ thúc đẩy các doanh nghiệp trong ngành dịch vụ du lịch mà còn tạo cơ hội cho các ngành dịch vụ phụ trợ như nhà hàng, khách sạn và vận tải.
Nhu cầu tiêu dùng: những chỉ số cảnh báo tình trạng tiêu dùng thận trọng
Chi tiêu tiêu dùng vẫn ở mức thấp hơn so với trước đại dịch
Mặc dù nền kinh tế đã có những dấu hiệu phục hồi, nhưng chi tiêu tiêu dùng của người dân vẫn chưa trở lại mức trước đại dịch. Doanh số bán lẻ trong 2024 tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước, nhưng vẫn thấp hơn mức bình quân trước đại dịch (11,6%). Đặc biệt, nhu cầu đối với các mặt hàng không thiết yếu như xe hơi, thiết bị gia dụng, du lịch và nâng cấp nhà ở vẫn ở mức thấp, cho thấy niềm tin tiêu dùng còn yếu và người dân vẫn còn thận trọng trong chi tiêu.
Thu nhập thực và tình hình lao động
Tăng trưởng thu nhập thực vẫn ở mức khiêm tốn, đạt 2,5% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều so với mức 8,4% trước đại dịch. Dù tình hình việc làm trong khu vực chính thức tương đối ổn định với mức tăng 0,4%, nhưng thu nhập thực không tăng trưởng mạnh cho thấy sự khó khăn trong việc phục hồi sức mua của người dân. Điều này tác động không nhỏ đến thị trường tiêu dùng, khi người dân có xu hướng cắt giảm chi tiêu đối với các mặt hàng không thiết yếu.
Đầu tư: các dự án cần sự chú ý đặc biệt
Đầu tư tư nhân: cải thiện nhưng vẫn chưa đạt mức trước đại dịch
Mặc dù đầu tư của khu vực tư nhân có sự cải thiện trong năm 2024, với mức tăng 6,7%, nhưng vẫn thấp hơn so với mức tăng trưởng bình quân trước đại dịch (7,1%). Đầu tư trong khu vực tư nhân, chiếm gần 60% tổng vốn đầu tư, đóng góp 3,9% vào tăng trưởng. Mặc dù vậy, mức tăng này vẫn chưa thể so sánh với mức tăng 7,1% trong giai đoạn 2017-2019, cho thấy sự thận trọng của các nhà đầu tư trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu vẫn chưa ổn định.
Đầu tư nước ngoài tăng trưởng mạnh
Trong khi đó, đầu tư nước ngoài lại ghi nhận mức tăng trưởng mạnh mẽ 13%, cho thấy niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài vào triển vọng của nền kinh tế Việt Nam. Điều này mở ra cơ hội lớn cho các ngành sản xuất chế tạo và các dịch vụ liên quan, khi nguồn vốn nước ngoài đổ vào giúp thúc đẩy sự phát triển và cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Đầu tư công: chững lại so với năm trước
Đầu tư công, sau một giai đoạn đẩy mạnh trong năm 2023, đã chững lại với mức tăng chỉ 4% trong 2024, so với mức 20,5% trong năm 2023. Điều này có thể ảnh hưởng đến các dự án cơ sở hạ tầng và các ngành phụ trợ, tuy nhiên, vẫn còn nhiều cơ hội từ các dự án đầu tư công đang được triển khai.
Kết luận
Tổng thể, nền kinh tế Việt Nam trong nửa đầu năm 2024 có sự phục hồi mạnh mẽ với mức tăng trưởng GDP ấn tượng. Mặc dù tiêu dùng còn chậm phục hồi và đầu tư tư nhân chưa đạt mức trước đại dịch, nhưng các yếu tố như xuất khẩu, sản xuất công nghiệp chế tạo và dịch vụ xuất khẩu vẫn đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng.
Với sự cải thiện trong đầu tư nước ngoài và các dịch vụ phục hồi, Việt Nam tiếp tục là một điểm sáng trong khu vực Đông Nam Á, mở ra nhiều cơ hội phát triển cho nền kinh tế trong những năm tiếp theo.
Xem thêm: Hệ thống thuế và chính sách ưu đãi thuế tại Việt Nam – Cơ hội đầu tư hấp dẫn cho doanh nghiệp FDI