Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với nhiều biến động do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và các tình hình chính trị căng thẳng, các doanh nghiệp trong ngành dệt may cần phải tìm ra chiến lược phát triển bền vững, vừa đảm bảo khả năng cạnh tranh, vừa duy trì được lợi nhuận.
Để làm được điều này, không chỉ cần chú trọng đến việc tăng trưởng ngắn hạn mà còn phải có những chiến lược phát triển dài hạn về nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chi phí và phát triển thị trường xuất khẩu. Từ đó, các doanh nghiệp có thể duy trì vị thế và gia tăng giá trị trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tăng cường năng suất và chất lượng sản phẩm trong ngắn hạn
Để đạt được lợi nhuận, yếu tố đầu tiên mà các doanh nghiệp dệt may cần chú trọng là tăng cường năng suất lao động và chất lượng sản phẩm. Trong giai đoạn ngắn hạn, khi mà sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng do ảnh hưởng của COVID-19 và những bất ổn về địa chính trị là một yếu tố không thể tránh khỏi, các doanh nghiệp cần phải xây dựng chiến lược linh hoạt, tận dụng tối đa các lợi thế sẵn có. Cắt giảm chi phí không cần thiết, đồng thời tìm kiếm cơ hội mở rộng thị trường sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp vượt qua khủng hoảng.
Chiến lược phát triển dài hạn: Đầu tư vào công nghệ và phát triển bền vững
Trong dài hạn, doanh nghiệp trong ngành dệt may cần có một tầm nhìn chiến lược rõ ràng về các mục tiêu thị trường và sản phẩm. Thị trường dệt may đang ngày càng có xu hướng phát triển theo hướng bền vững, với sự gia tăng yêu cầu về chất lượng và trách nhiệm xã hội. Do đó, doanh nghiệp cần phải chú trọng đến việc phát triển các sản phẩm phù hợp với xu hướng thời trang bền vững, tận dụng các công nghệ mới để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Đối với thị trường, các doanh nghiệp cần không ngừng nghiên cứu và sáng tạo để duy trì được mối quan hệ với các khách hàng lớn, đặc biệt là tại các thị trường quan trọng như Mỹ, Nhật Bản, và mở rộng sang các thị trường như EU, Hàn Quốc hay Thái Lan. Những đơn hàng dù không có hiệu quả lớn nhưng vẫn cần được duy trì để bảo vệ mối quan hệ lâu dài với các đối tác nhập khẩu và giữ vững vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Về mặt hàng, các doanh nghiệp cần linh hoạt trong việc thay đổi phương thức sản xuất để đáp ứng các yêu cầu của khách hàng, đặc biệt là những đơn hàng có tính kỹ thuật cao mà các quốc gia khác không thể thực hiện. Thực tế, một số doanh nghiệp Việt Nam đã thành công trong việc sản xuất các đơn hàng khó, nhỏ nhưng có giá trị cao, cho thấy sự cần thiết phải đầu tư vào công nghệ và nâng cao tay nghề người lao động.
Đầu tư vào công nghệ và tự động hóa sản xuất
Trong bối cảnh công nghiệp 4.0 đang phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp cần chú trọng đầu tư vào công nghệ, đặc biệt là các công nghệ tự động hóa và số hóa trong sản xuất. Điều này không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, giúp doanh nghiệp đáp ứng tốt hơn các yêu cầu khắt khe từ khách hàng quốc tế. Công nghệ in 3D, ví dụ, là một trong những công cụ giúp các doanh nghiệp dệt may Việt Nam thiết kế và sản xuất các sản phẩm thời trang đáp ứng nhu cầu tiêu dùng đơn lẻ của khách hàng.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các công nghệ liên quan đến tuần hoàn và tiết kiệm năng lượng, như hệ thống tái sử dụng nước và năng lượng mặt trời, sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí sản xuất và đảm bảo tính bền vững cho toàn bộ chuỗi cung ứng. Một số doanh nghiệp đã và đang áp dụng những kỹ thuật này, nhưng để duy trì sự phát triển trong dài hạn, việc đầu tư vào các công nghệ mới sẽ là yếu tố then chốt.
Thực hiện chiến lược xanh hóa và phát triển bền vững
Một yếu tố quan trọng khác mà các doanh nghiệp trong ngành dệt may cần chú trọng là chiến lược xanh hóa trong sản xuất. Thị trường quốc tế đang ngày càng chú trọng đến yếu tố bảo vệ môi trường, và điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có những phương án ứng phó phù hợp. Việc giảm sử dụng nguyên liệu hóa thạch, áp dụng các quy trình sản xuất tiết kiệm năng lượng, và phát triển các sản phẩm tái chế sẽ là yếu tố giúp doanh nghiệp duy trì được thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm.
Tuy nhiên, để thực hiện được chiến lược xanh hóa này, các doanh nghiệp cần có nguồn vốn đầu tư thích hợp. Để xanh hóa dây chuyền sản xuất, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực tài chính để đầu tư vào các công nghệ tiên tiến, từ đó đáp ứng được các yêu cầu ngày càng cao của khách hàng quốc tế.
Kết luận
Trong một thị trường toàn cầu hóa đầy cạnh tranh như hiện nay, để các doanh nghiệp dệt may Việt Nam phát triển bền vững, cần có chiến lược phát triển dài hạn rõ ràng, không chỉ tập trung vào việc nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm mà còn phải đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ mới, và duy trì sự linh hoạt trong sản xuất. Việc phát triển bền vững sẽ không chỉ giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn trước mắt mà còn giúp họ tạo dựng được thương hiệu mạnh mẽ, giữ vững thị phần và nâng cao giá trị trong chuỗi cung ứng toàn cầu.